30.7.2024

Deanus dutket ruoššaluossaveajehiid goargŋuma

Sakka laskan vierisšlája, ruoššaluossaveajehiid goargŋuma čuvvot Deanu čázádagain meardebivdduin ja nuohttumiin giđa ja álgogeasi áigge. Ulbmilin lea čielggadit, goas veajehat gorgŋot, mot guolit šaddet ja borret ja lassin árvvoštallat čuolmmaid, mat sáhttet šaddat čázádaga originála šlájaide.

Ruoššaluossaveajetmearddit bivddus vuollin Ohcejoga. Govva: Panu Orell / Luke.

─ Ruoššaluossa lea laskan sakka ja árvvoštallan dihtii mot dat sáhttá váikkuhit, berre dovdat šlája veajetmuttu buorebut go dál, muitala dutki Panu Orell Luondduriggodatguovddážis (Luonnonvarakeskus, Luke).

Dutkamuš ollašuhttojuvvo Deanu čázádagain giđđat-geasset 2024, goas čakčat 2023 gođđan ruoššaluossaveajehat gorgŋot jogas daid šaddanguovlluide mearas. Dutkanollisvuohta juohkása guovtti oassái: veajehiid meardebivdui Deanus ja dan oalgejogain, ja veajehiid nuohttumii Deanunjálmmis joga ja meara molsašuvvanavádagas.

Meardebivdu ollašuhttojuvvo uhca merddiiguin Deanu váldorokkis ja Deanu oalgejogas Ohcejogas. Meardebivdu álggahuvvo giđđat nu árrat go vejolaš, miessemánu álggogeahčen, ja dan jotket juohke beaivve nu guhká go veajehat gorgŋot, vuordimis geassemánu beallemuttu rádjái-loahpa rádjái. Ruoššaluossaveajehiid nuhttot Deanunjálmmis miesse-suoidnemánus 1–2 geardde vahkus.

Šaddanmihtideamit ja isotoopaanalysat

Mearde- ja nuohttunbivddus bivdojuvvon veajehiin mihtidit álo guhkkodaga ja deattu, maid vuođul čuvvot veajehiid vejolaš šaddama goargŋunbaji áigge. Dasa lassin veajehiin váldet čájánasaid borran- ja isotoopadutkamušaid várás.

Dáiguin dutkamušaiguin figget čielggadit, man muttus goargŋuma ja man bibmosa ruoššaluossaveajehat borret, ja mot veajehat šaddet goargŋuma áigge ja Deanunjálmmis ovdal go aitosaš mearragoargŋun álgá.

Veajehiid goargŋuma dovdet hejot

Ruoššaluosa eallingierddu iešguđet muttuin, dego goargŋuma ja gođu álgimis, meađđenčalmmiid čálgamis ja veajehiid šaddamis leat mannan jagiid lihkostuvvan čohkket ođđa áigeguovdilis dieđuid Deanu čázádagas. Maiddái šlája leavvamis čázádaga iešguđet osiide lea viiddes govva, daningo luossanáliid čuovvunortnet lea máŋggabealat.

Ruoššaluossaveajehiid goargŋumis (=smoltagoargŋun) gávdno fas hui unnán dutkojuvvon diehtu. Goargŋuma áigodat ja veajehiid vejolaš bibmosiid borran šaddama maŋŋá joga gođđosajiin ja goargŋuma áigge dovdojuvvo vel váilevaččat.

Dutkamuš ollašuhttojuvvo oassin olgoministeriija ruhtadan “Vahátlaš vierisšlájaid hálddašeami ja máhtu nannen Barentsguovllus” -fitnus.

Back to top